Tepegöz Japon Balığı
Tepegöz Japon balığı, yukarı bakan gözleri ve sırt yüzgeci eksikliğiyle eşsizdir; ancak bu özellikler onu hassas ve özel bakım gerektiren bir tür kılar. Düşük akıntılı, temiz bir tank, dikkatli besleme ve benzer yavaş türlerle beraber bakılması, sağlıklı ve stressiz bir yaşam için şarttır.
Hızlı Bilgiler
| Özellik | Değer |
|---|---|
| Menşei | Çin, Tang Hanedanı (MS 7.–10. yy) |
| Yaşam Süresi | 8 – 12 yıl (ideal bakımda daha uzun) |
| Boy | ≤ 13 cm (≈ 5 inç) |
| Karakter | Yavaş, sakar, kolay yaralanabilir |
| Zorluk Seviyesi | Orta-Zor (deneyimli hobicilere) |
| Minimum Tank | 40 L (10 galon); her ek balık için +40 L |
| Su Sıcaklığı | 18 – 22 °C |
| pH / dKH | 6,0 – 8,0 / 4 – 18 |
| Beslenme | Omnivor; özel fancy pul/pelet + sebze & canlı/dondurulmuş ekler |
| Uyumlu Türler | Yalnızca diğer Tepegöz veya yavaş Teleskop tipleri |
Bilimsel Sınıflandırma
| Düzey | Takson |
|---|---|
| Krallık | Animalia |
| Şube | Chordata |
| Sınıf | Actinopterygii |
| Takım | Cypriniformes |
| Familya | Cyprinidae |
| Tür | Carassius auratus |
| Varyete | Celestial Eye (Tepegöz) |
Genel Bakış
Tepegöz Japon balığının ayırt edici özelliği yukarı bakan iri gözleri ve sırt yüzgecinin olmamasıdır. Retina dejenerasyonu tüm bireylerde görülür; görme zamanla zayıflar. Sırt yüzgeci eksikliği dengeyi bozar, akıntılı sularda yuvarlanmalarına yol açar. Bu nedenle tür, deneyimli akvaristlere önerilir ve bazı çevrelerce üretimi etik açıdan tartışmalıdır.
Temel Özellikler
| # | Özellik | Açıklama |
|---|---|---|
| 1 | Yukarı Bakan Gözler | Gözler kafanın üst-yan kısmında; sürekli “gökyüzüne bakar”. Retinal bozukluk → yavaş ilerleyen körlük. |
| 2 | Sırt Yüzgeci Yok | Denge zayıf, akıntıda kolay devrilir. |
| 3 | Renk Çeşitleri | Turuncu, siyah, kaliko en yaygın; metalik tonlar da görülebilir. |
| 4 | Hassas Sağlık | İch, yüzme kesesi, göz yaralanmaları ve Bulanık Göz sık görülür. |
Bakım & Akvaryum Kurulumu
| Parametre | Öneri |
|---|---|
| Tank Hacmi | Tek balık için 40 L (tercihen 75 L); her ek balık +40 L |
| Su | 18-22 °C, pH 6-8, nitr at < 20 ppm |
| Filtrasyon | Güçlü biyolojik filtre ancak çıkış debisi bitki/ dekor arkasına yönlendirilmeli (akıntı düşük). |
| Dekorasyon | Keskin kenarsız, az sayıda dekor; iri çakıl veya nehir taşı taban. |
| Bitkiler | Dayanıklı Anubias, Java fern—hem nitrat tüketir hem oksijen sağlar. |
| Işık | Dolaylı gün ışığı; parlak LED’den kaçının (gözler hassas). |
Beslenme
-
Günlük Diyet: Fancy goldfish’e özel pul/pelet; günde 2 küçük öğün.
-
Takviyeler (haftada 1-2): Haşlanmış bezelye, ıspanak, dondurulmuş artemia/kan kurdu.
-
Dikkat: Fazla yem → yüzme kesesi sorunları; görme zayıf olduğundan yem balığın önüne düşmeli.
Sağlık & Yaygın Hastalıklar
| Durum | Belirti / Önlem |
|---|---|
| İch, Fluke, Bakteriyel enf. | Beyaz benek, salınım → karantina + ilaç. |
| Bulanık Göz | Yaralanma veya kötü su → su kalitesini iyileştir, uygun tedavi. |
| Yüzme Kesesi Bozukluğu | Yan yatma → az yem, yüksek lif. |
Cinsiyet Ayrımı
| Dişi | Erkek | |
|---|---|---|
| Vücut | Daha geniş & uzun | Biraz ince |
| Davranış | Daha sakin | Nadiren bölgeci |
İlginç Gerçekler
-
Kalıcı Retina Bozukluğu: Gözler oluşmaya başlarken dejenerasyon da başlar; balık yavaş yavaş görme kaybeder.
-
Zayıf Yüzücüler: Sırt yüzgeci olmadığı için hafif akıntı bile yuvarlanmalarına yol açabilir.
-
Etik Tartışma: Görme ve denge sorunları nedeniyle bazı kuruluşlar Tepegöz üretimine karşı kampanya yürütmektedir.
0 Comments