Akvaryum Genel

Lepistesler dayanıklı, sosyal ve sürekli hareket eden balıklardır; fakat sağlıklı yaşamaları için doğru kurulum ve düzen çok önemlidir. Aşağıdaki rehber, ilk kurulumdan su değerlerine, bitki seçiminden üreme koşullarına kadar her şeyi kapsar.

1) Lepistes Akvaryumu Kaç Litre Olmalı?

Neden en az 40 litre?

• Su daha hızlı oturur (amonyak/döngü stabil olur).

• Erkeklerin dişileri kovalamaları azalır.

• Renk ve davranış gelişimi daha iyidir.

 

2) Lepistes Akvaryum Düzeni Nasıl Olmalı? (Dekor + Bitki + Yapı)

Lepistesler için ideal akvaryum düzeni şunlardan oluşur:

• Yoğun bitkiler (doğal ortam + yavru saklanma alanı)

• Açık yüzme alanı

• Orta akıntı

• Bol saklanma noktası

• Yumuşak aydınlatma

Lepistesler için En uygun Canlı Bitkiler:

• Java Moss → Yavrular için mükemmel saklanma alanı

• Anubias → Dayanıklı, düşük ışık sever

• Ceratophyllum (Hornwort) → Hızlı büyür, suyu temiz tutar

• Hygrophila polysperma → Arka plan bitkisi

• Rotala rotundifolia → Orta–yüksek ışıkta kızaran gövde

• Java Fern → Dipte büyür, kök istemez

• Moss türleri → Yumurta/yavru koruma

Lepistes Akvaryumunun Yüzde Kaçı Bitkili Olmalı?

• Tankın %40–70’i bitkili olursa lepistesler hem güvende olur hem renkleri belirginleşir.

3) Lepistes Akvaryumunda Filtrasyon Nasıl Olmalı?

✔ En ideal filtre tipi: Sünger Filtre

• Yavrular için %100 güvenlidir

• Sakin akıntı sağlar

• Yüzeyde oksijenlenmeyi artırır

✔ 2. En ideal: Şelale (HOB) Filtre

• Temizlik gücü daha yüksektir

• Aktif koloni tanklarında idealdir

• Ama çıkış akıntısı biraz azaltılmalıdır

❌ Lepisteslerde İç Filtre Uyarısı

• Çok akıntı yaparsa yüzgeç yıpranması ve stres yaratır.

• Küçük yavruları içine çekebilir.

4) Lepistes Tankının Su Değerleri Nasıl Olmalı?

Isıtıcı mutlaka kullanılmalı.
Sıcaklık dalgalanması lepisteslerde en büyük stres faktörüdür.

5) Lepistesler İçin Aydınlatma

• Günde 6–8 saat ışık yeterlidir.

• Çok güçlü ışık yosun patlamasına neden olur.

• Bitkili tanklarda orta seviye LED idealdir.

6) Lepistes Akvaryumunda Dip Malzemesi (Taban) Seçimi Nasıl Olmalı?

Uygun Taban Seçenekleri:

• Bitki toprağı (ADA, Aquasoil vb.) → Bitkili kurulumlar için en iyisi

• Kuvars kum → Estetik ve temizlemesi kolay

• Dere kumu → Doğal görünüm

• Siyah kum → Renkleri daha belirgin gösterir

7) Akvaryumda İdeal Dişi/Erkek Lepistes Oranı Nedir?

Bir koloni için ideal oran:

• 1 erkek : 2–3 dişi

Böylece:

• Dişiler yorulmaz

• Erkekler arasında agresyon azalır

• Üreme sağlıklı olur

8) Lepistes Akvaryumunda Beslenme Nasıl Olmalı?

Lepistes beslenmesinin olmazsa olmazları:

• Pul Yem (temel besin)

• Mikro granül yem

• Artemia (canlı veya dondurulmuş) → renk + üreme

• Daphnia → sindirim düzenleyici

• Spirulina içerikli yem → bağışıklık

• Kaliteli protein (grindal, mikrokurt vs.)

Yemleme sıklığı:

• Günde 2 kez

• Az ama çeşitli verilmelidir

9) Yavru Lepistesler İçin Tank Düzeni Nasıl Olmalı?

Yavrular kolay yenir, bu yüzden:

✔ En iyi saklanma alanları:

• Java Moss

• Hornwort

• Su üstü bitkileri

✔ Yavru tankı kullanacaksanız:

• 20–30 litre idealdir

• Sünger filtre şarttır

• İlk yem Artemia olmalıdır

10) Lepistes Akvaryumunun Bakımı Nasıl Olmalı?

Haftada 1:

• %25 su değişimi

• Camların temizliği

• Filtreye dokunulmaz (ayda 1 hafif temizlik)

Ayda 1:

• Filtre süngerini akvaryum suyuyla sıkıp temizle

• Nitrat testi yap

• Bitkileri buda

 

11) Lepistes Akvaryumunda Hastalıklara Karşı Önlemler

En sık görülen hastalıklar:

• Beyaz benek (ich)

• Yüzgeç erimesi

• Mantar

• İç parazitler

Korunmanın 3 altın kuralı:

1. 24–27°C stabil sıcaklık

2. Amonyak / nitrit = 0

3. Kaliteli ve çeşitli beslenme

Örnek Lepistes Tankları

 

 

 

 

 

 

 

13) Lepistesler İçin Sık Yapılan Hatalar (Mutlaka Dikkat!)

❌ En çok yapılan yanlışlar:

• Çok küçük akvaryum (15–20 litre)

• Filtre kullanmamak

• Aşırı yemleme

• Akvaryumu döngüye sokmadan balık eklemek

• Erkekleri fazla koymak

• Ani su değişimleri

• Isıtıcı kullanmamak

✔ En iyi yaklaşım:

“Düşük stres + stabil su değerleri = uzun ömürlü lepistesler”

Lepistes Akvaryumu İçin Alınması Gereken Her Şey

ZORUNLU OLANLAR

1) Akvaryum (40–60 L)

40–60 litrelik bir akvaryum, su değerlerinin stabil kalmasını sağlar ve lepisteslerin doğal davranışlarını gösterebilmesi için ideal yüzme alanı sunar. Ayrıca erkeklerin dişileri kovalamaması için yeterli hacim sağlar.

2) Isıtıcı

Lepistesler 24–27°C sıcaklıkta yaşar ve ısıtıcı olmadan bu sıcaklığı sabit tutmak mümkün değildir. Sıcaklık dalgalanmaları stres ve hastalıkların en büyük sebebidir.

3) Filtre

Filtre, suyu mekanik ve biyolojik olarak temizleyerek amonyak ve nitrit oluşumunu engeller. Sünger filtreler yavru dostudur, şelale filtreler ise daha iyi su devridaimi sağlar.

4) Kum (Taban Malzemesi)

Taban malzemesi hem bitkilerin tutunmasını sağlar hem de akvaryuma doğal bir görünüm kazandırır. Siyah kum gibi koyu renkler lepisteslerin renklerini daha canlı gösterir.

5) Bitki

Canlı bitkiler suyu doğal olarak filtreler, oksijen sağlar ve yavrular için saklanma alanı oluşturur. Java moss, anubias ve hornwort lepistes akvaryumlarının olmazsa olmazlarıdır.

6) Yemler

Lepistesler çeşitli beslenmeyi sever; pul yem temel besinken artemia ve daphnia gibi canlı/dondurulmuş yemler renk ve üreme performansını artırır. Dengeli beslenme bağışıklığı güçlendirir.

7) Test Kitleri

Amonyak, nitrit, nitrat ve pH testleri sudaki riskli değerleri erken tespit etmeyi sağlar. Düzenli test yapmak hastalık ve ani ölümleri büyük ölçüde engeller.

8) Hava Motoru

Hava motoru hem suyun oksijen seviyesini artırır hem de sünger filtrelerin çalışması için gereklidir. Yüzey hareketi oluşturarak balık sağlığı için ideal ortam sağlar.

---

🟩 İSTEĞE BAĞLI AMA TAVSİYE EDİLENLER

9) Güçlü Aydınlatma

Bitkili akvaryumlarda güçlü LED aydınlatma bitkilerin sağlıklı büyümesini destekler. Aynı zamanda lepisteslerin renklerini daha parlak gösterir.

10) Güzel Dekorlar

Kök, taş ve doğal dekorlar akvaryuma estetik bir görünüm kazandırır ve balıklara saklanma bölgeleri oluşturur. Doğal dekorlar stresi azaltır ve balıkların daha rahat hareket etmesini sağlar.

11) Yavru Tankı

Ayrı bir yavru tankı, doğan yavruların ebeveynlere yem olmadan büyümesini sağlar. Sünger filtre ve düşük akıntı ile yavrular çok hızlı gelişir.

12) Zaman Ayarlı Priz

Aydınlatmayı otomatik açıp kapatarak düzenli bir gece–gündüz döngüsü oluşturur. Bu da hem bitkilerin hem balıkların sağlığını olumlu etkiler.

 Afrika’nın büyüleyici Malawi Gölü, sarp kayalık kıyıları, ince kum tabanı ve renk cümbüşüyle akvaryum hobisine ilham kaynağı oluyor. Bu gölden gelen Mbuna ve non-Mbuna cikletler, doğru kurulumla evde adeta minik bir göl manzarası yaratıyor. Aşağıda, doğaya en yakın düzeni yakalamak ve balıklara uzun ömürlü bir yaşam alanı sağlamak için ihtiyaç duyacağınız adımları bulabilirsiniz.

---

2. Malawi Tarzı Akvaryumun Karakteri

Malawi biotop düzenlerinde dekorun merkezinde kayalar durur. Gözenekli kireçtaşları ya da lav kayaları, üst üste istiflendiğinde hem görsel derinlik kazandırır hem de balıkların saklanacağı kovuklar oluşturur. Zemin, parlaklığını kaybetmeyen açık renkli ince kumla kaplanır; bu kum hem doğallığı yansıtır hem de balıkların ağızla kum eleme davranışına izin verir. Bitki neredeyse hiç eklenmez—zira gölde de su altı bitkileri oldukça sınırlıdır. Bu yalın tasarım, dikkati tamamen balıkların renklerine ve davranışlarına çekmeye yarar.

Balık topluluğu iki ana gruba ayrılır: Mbuna ve non-Mbuna.

• Mbuna’lar genellikle kayalara tutunarak alg ve küçük omurgasızlarla beslenen, bölgeci ve hareketli balıklardır. Sarı Labidochromis caeruleus, mavi şeritli Pseudotropheus demasoni ve zebra desenli Maylandia zebra en tanınmış örneklerdir.

• Non-Mbuna grubundaysa açık sudan beslenen, biraz daha sakin fakat iri gövdeli türler bulunur. Mavi benekli Copadichromis borleyi, leopar desenli Nimbochromis venustus ve zarif Placidochromis phenochilus bunlara örnek gösterilebilir. Her iki grubun ihtiyaçları benzese de davranış dinamikleri farklıdır; bu yüzden tür seçimine özen göstermek gerekir.

---

3. Temel Davranış Özellikleri

---

4. Akvaryumu Planlama:

4.1 Akvaryum Hacmi

• Başlangıç sınırı: 200 L; tek tür koloni için uygundur.

• Konfor alanı: 300-400 L; su parametreleri stabilleşir, agresyon yayılır.

4.2 Kaya Düzeni

Gözenekli kayalarla üç-dört ayrı yığın kurun; küçük geçitler ve tüneller balıkların stresini azaltır.

4.3 Kum Tabanı

0,5-1 mm arası silis kum veya mercan kırığı hem doğal görünüm sunar hem de suyun pH’ını tamponlar.

4.4 Filtrasyon ve Aydınlatma

Dış filtre debisi, tank hacminin 6-8 katı/saat olmalı. 6 500 K LED aydınlatma, kayaları ve balık renklerini vurgular.

4.5 Su Parametreleri

4.6 Tür ve Popülasyon Yönetimi

• Koloni düzeni: Örneğin Pseudotropheus demasoni için 1 erkek + 8-10 dişi.

• Karışım tanka geçecekseniz, benzer desenli erkekleri sınırlayıp dişi sayısını artırın.

• Stok yoğunluğu: Düşük agresyon için balık sayısı biraz yüksek tutulur; güçlü filtrasyon şarttır.

---

5. Sık Yapılan Hatalar

1. Dar hacim—100 L altı tanklarda hiyerarşi kavgaları kaçınılmazdır.

2. Israrlı bitkilendirme—Mbuna türleri bitkileri söker veya yer.

3. Zayıf filtrasyon—Kaya tozu ve proteinli yem artığı amonyak piklerine neden olur.

---

6. Düzenli Bakım Önerileri

• Her hafta %25-30 su değişimi yapın; dipteki artıkları sifonlayın.

• Filtre medyasını akvaryum suyunda nazikçe temizleyerek bakteriyi koruyun.

• Günlük beslemede spirulina bazlı granül veya pul yem kullanın; haftada 1-2 kez protein ağırlıklı takviye ekleyin.

Akvaryum hobisinde pH, GH ve KH terimleri sıkça kullanılır, ancak bu konularda büyük bir kafa karışıklığı bulunmaktadır. Peki, bu parametreler arasındaki fark nedir ve balıklarımız üzerinde nasıl bir etkiye sahiptir? Yazımız, pH, GH ve KH’nin ne anlama geldiğini, ne zaman test edilmesi gerektiğini ve düzeylerini nasıl yükseltip düşürebileceğinizi açıklamaktadır.

pH (Hidrojen Gücü)

pH, sıvılarda bulunan hidrojen iyonlarının miktarını ölçerek suyunuzun ne kadar asidik veya bazik olduğunu belirler. pH, 0 ila 14 arasında ölçülür ve saf su 7.0 pH ile nötr olarak kabul edilir. 7.0’den düşük pH asidik (portakal suyu, sirke gibi), 7.0’den yüksek pH bazik (yeşil çay, sabun gibi) kabul edilir.

Akvaryumlar İçin İdeal pH Seviyesi Nedir?

Çoğu tatlı su balığı 6.5 ile 8.0 arası pH seviyelerinde mutlu olur. Güney Amerika balıkları ve Caridina kristal karidesleri düşük pH’yi tercih ederken, Afrika cikletleri ve canlı doğuranlar daha yüksek pH’yi sever. Ancak, belirli balık türlerini üretmeyi planlıyorsanız, pH seviyesi daha kritik hale gelebilir.

pH Nasıl Ölçülür?

Akvaryum test çubukları ile pH seviyesini kolayca ölçebilirsiniz. Test yapmanın uygun olduğu zamanlar:

• Özellikle belirli bir pH seviyesini korumaya çalışıyorsanız,
• Balıklarınızda hastalık belirtileri görüyorsanız.

KH (Karbonat Sertliği)

KH, sudaki karbonat ve bikarbonat miktarını ölçer ve suyun tampon kapasitesini belirler. KH, ani pH değişikliklerini önler, bu nedenle balıklarınızın sağlığı için çok önemlidir. Üdük KH, suyun tampon kapasitesinin düşük olduğunu ve pH’yi dengesiz hale getirebilir. Yüksek KH ise pH düzeyinin değişimini zorlaştırır.

KH seviyenizi artırmak için ezilmiş mercan kullanılabilir. Bu, suyunuzun tampon kapasitesini artırarak pH dalgalanmalarını engeller.

Akvaryumlar İçin İdeal KH Seviyesi Nedir?

Genellikle tatlı su akvaryumları 4-8 dKH (70-140 ppm) arasında tutulmalıdır. Kristal karides ve diskus gibi düşük pH seven canlılar için KH seviyesini 0-3 dKH’ye düşürmek gerekebilir. Afrika cikletleri ise 10 dKH (180 ppm) ve üzeri KH seviyelerini tercih eder.

GH (Genel Sertlik)

GH, sudaki kalsiyum ve magnezyum iyonlarını ölçerek suyunuzun ne kadar sert veya yumuşak olduğunu belirler. GH, balıkların kas ve kemik gelişimi, karideslerin kabuk değişimi, süs bitkilerinin sağlıklı gelişimi gibi biyolojik fonksiyonlar için çok önemlidir.

GH (dGH cinsinden)	GH (ppm cinsinden)	Su Sertliği
0 – 4 dGH	0 – 70 ppm	Yumuşak
4 – 8 dGH	70 – 140 ppm	Orta
8 – 18 dGH	140 – 320 ppm	Sert
18 – 30 dGH	320 – 530 ppm	Çok Sert

Akvaryumlar için GH sertlik tablosu

Akvaryumlar İçin İdeal GH Seviyesi Nedir?

Tatı su akvaryumları için GH seviyesinin 4-8 dGH (70-140 ppm) arasında olması idealdir. Canlı doğuranlar, Japon balıkları ve Afrika cikletleri daha yüksek GH seviyelerini tercih eder. Ancak, diskus gibi yumuşak su balıkları için GH seviyesinin 3 dGH’ye (50 ppm) düşürülmesi gerekebilir.

GH Nasıl Ölçülür?

Belirli bir GH seviyesine ulaşmaya çalışıyorsanız veya akvaryumdaki canlılarınız ve bitkileriniz sağlık sorunları gösteriyorsa, çoklu test şeritlerini kullanmanızı öneriyoruz. Düşük GH seviyesinin belirtileri şunlardır:

• Balıklar: İştahsızlık, yavaş büyüme, halsizlik veya soluk renkler
• Bitkiler: Kalsiyum veya diğer mineral eksikliği belirtileri
• Karidesler: Kabuk değiştirmede zorluk
• Salyangozlar: İnce, pul pul dökülen veya delikli kabuklar

Unutmayın ki GH hem kalsiyum hem de magnezyum miktarını ölçer. Eğer suyunuzda yüksek GH seviyesi varsa ancak yukarıdaki belirtileri hala gözlemliyorsanız, suyunuzda fazla magnezyum olup yeterince kalsiyum bulunmuyor olabilir. Bu durumda, tatlı su için özel olarak tasarlanmış bir kalsiyum test kiti kullanarak eksik mineral olup olmadığını belirleyebilirsiniz.

pH, KH ve GH Arasındaki İlişki

KH, pH dengesini korumada kritik bir rol oynar. KH seviyesi ne kadar yüksekse, pH dalgalanmaları o kadar az olur. Örneğin, ezilmiş mercan eklediğinizde KH yükselirken pH nispeten sabit kalabilir.

pH, KH ve GH’yi Düşürmek (Suyu Yumuşatmak)

Eğer pH, KH ve GH seviyelerini düşürmek ve suyu yumuşatmak istiyorsanız, akvaryum suyunun zamanla doğal olarak asidik hale gelmesine izin verebilirsiniz. Bunun için şu yöntemleri öneriyoruz:

• Su değişimlerini minimum seviyeye indirerek tankın doğal süreçlerle asidikleşmesini sağlamak
• Kademeli olarak RODI (ters ozmoz ve deiyonize) suyu eklemek

Bu yöntemler, suyun sertliğini ve alkalinitesini azaltarak daha yumuşak su ortamı sağlar.

pH, KH ve GH’yi Yükseltmek (Suyu Sertleştirmek)

Suyu sertleştirmek ve pH, KH, GH seviyelerini artırmak istiyorsanız en etkili ve güvenli yöntemlerden biri ezilmiş mercan kullanmaktır. Ezilmiş mercan şu şekilde kullanılabilir:

• Taban malzemesi ile karıştırılarak
• Sump, askı filtre veya dış filtreye bir filtre torbası içinde yerleştirilerek

Özellikle çok yumuşak musluk suyuna sahip bölgelerde ezilmiş mercan kullanımı yaygındır. Önerilen başlangıç oranı, yaklaşık 38 litre suya yaklaşık 450 gram ezilmiş mercan eklemektir. pH seviyesi düşükse, mercan daha hızlı çözünür ve suyun mineral içeriğini artırır. Suyun mineral seviyesini dengede tutmak için ezilmiş mercanın 6 ila 12 ayda bir yenilenmesi gerekebilir.